Neonikotinoidler nedir?
Neonikotinoidler, mısır, kolza pancar gibi tarım ürünlerinde kullanılan, böcek ilaçlarıdır. Böceklerin sinir sistemlerininde değişikliğe yol açarak, paralize olmalarına ve ölümlerine sebep olur.
Maddeler, çiçeklerin polen ve nektarlarına geçtikleri için, arılar da tozlaştırma sırasında buna maruz kalır. Aslında, bal, arılar tarafından beslenme amacı ile depolanan nektarın dönüşümünden başka birşey değildir. Bu sebeple, önemli miktarda neonikotinoid içermesi mümkündür.
Neuchatel Universitesi Kimyasal Analiz Platformu NPAC tarafından yürütülen bir çalışmada, NPAC sorumlusu Gaetan Glauser, “Bal gibi kompleks materyallerde neonikotinoid kalıntılarını tespit edecek araçlara sahibiz. Test edilen konsentrasyonlarda, moleküllerin sayımını mükemmel bir keskinlikte ; yaklaşık on milyarda bir hassasiyette yapabiliyoruz” dedi.
Dünya’daki balların % 75’inde neonikotinoid
Dünya’daki balların üçte birinde, arıların nüfusunun düşüşüne sebep olan böcek ilacı grubundan neonikotinoid bulunmaktadır. Bu sonuca, Neuchatel Universitesi araştırmacıları tarafından sıradan insanların seyahatlerinden getirdikleri ve bir koleksiyona sahip olan Neuchatel Botanik Bahçesi’ne hediye olarak sunulan 200’e yakın örneğin incelenmesi ile ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçları, prestijli bilim dergisi Science’da yayınlanmıştır. Tespit edilen neonikotinoid konsantrasyonları, çoğu örnekte, insan tüketimi için izin verilen maksimum normların altında kalmaktadır.
2015 ve 2016 yılları arasında gerçekleştirilen bu çalışmada; bilim adamları Dünya genelinden 198 bal numunesini incelemişlerdir. En genel kullanımda olan beş ayrı neonikotinoid (acetamipride, clothianidine, imidaclopride, thiaclopride ve thiamethoxame) konsantrasyonuna bakılmıştır.
Sonuçlar: Balların %75’in ölçülen bu beş madde tespit edilmiştir. Kuzey Amerika’dan gelen numunelerin %86’sı; Asya’dan gelenlerin %80’i ve Avrupa’dan gelenlerin %79’u kontaminedir. En az kontamine örnekler, %57 ile Güney Amerika’dan gelenlerdir.
Detaylara bakınca, örneklerin %30’u tek bir neonikotinoid; %45’i 2 ile 5 arası; ve %20’u 4 ile 5 arası neonikotinoid içermektedir. Maddeler kendi başlarında ele alındığında, ölçülen dozlar, insan kullanımı için izin verilen normaları aşmamaktadır. Tek seferde 5 neonikotinoid içeren 2 adet örnek, bu normların üzerinde toplam konsantrasyon içermektedir.
Arılar için tartışma
Agroekoloji ve arıcılık üzerine araştırmalar yürüten Alexandre Aebi, “Çalışmamız, arıların tüm Dünya’da maruz kaldıkları neonikotinoid konsantrasyonlarının, onların çevrelerine, fizik yapılarına ve üremelerini etkileyecek önemli etkileri olduğunu gösteriyor” dedi.
Her bir neonikotinoid maddesinin dozu tek başına normların altında kalıyor olsa dahi, tek seferde birçok toksik maddenin, organizmalar (arılar, insanlar ve diğerleri) üzerinde gerçekleştirebileceği toplu etkisi olarak adlandırılan Kokteyl etkisi birçok soruyu açıkta bırakmaktadır.
Neuchatel Üniversitesi’nden Edward Mitchell, “İsviçre’de kullanılan 350’nin üzerinde sentetik böcek ilacı, dönüşerek sayıca daha çok komposizyon oluşturabiliyor, metabolitler, dolayısı ile sayıca sonsuz kombinasyonda. Bu, araştırmalarımızı tamamen bir iluzyona çevirebilir. Kısa süreçlerde araştırmalarımızı yaparken, genellikle tek bir ‘aktif’ madde üzerinde çalışıyoruz. Ne katkı maddeleri (ticari formülün içerisindeki diğer moleküller), ne de kimi zaman ‘aktif’ içerik’lerin ne de kendileri kadar toksik olabilen metabolitlerin varlığı değerlendiriyoruz” diyerek araştırma gözlemlerini belirtti.
Daha fazla bilgi için: Mitchell EAD, Mullhauser B, Mulot M, Mutabazi A, Glauser G, Aebi A, 2017. A worldwide Survey of Neonicotinoids in Honey. Science. DOI: 10.1126/science.aan3684
Kaynak: Universite de Neuchatel, 2018. Des neonicotinoides dans 75% des miels de la planete. Uninews. Numero 48.
Çeviren: Melike Müezzinoğlu